زیست بوم
ارتفاعات زنجان در قرق پلنگ‌ها
مناطق شکارممنوع خرمنه سر، فیله خاصه و خراسانلو و مناطق حفاظت شده سرخ‌آباد و طارم زیستگاه‌های اصلی پلنگ در این استان هستند
کوه‌های واقع در شهرستان طارم و منطقه قره پشتلو شهرستان زنجان، زیستگاه و مأمن پلنگ در استان زنجان است.
پرویز رستمی رئیس اداره نظارت بر امور حیات وحش اداره کل حفاظت محیط زیست استان زنجان در گفت‌و‌گو با ایرنا گفت: با توجه به این‌که پلنگ، استتار شونده قهاری است و بر حسب غریزه ذاتی از چشم‌ها پنهان می‌ماند بنابراین مشاهده آن به ندرت اتفاق می‌افتد .این گونه جانوری شاخص و نادر، حیوانی قلمروطلب است و اگر طعمه کافی در زیستگاه داشته باشد در این صورت به دام‌های اهلی و انسان‌ها نزدیک نمی‌شود.
وی با بیان این‌که در این استان از حمله این جانور به دام‌ها، گزارشی واصل نشده است ادامه داد: اواخر سال ۹۶، در خصوص حمله یک قلاده پلنگ به یک فرد روستایی در ارتفاعات شهرستان طارم که قلمرو این حیوان زیبا و وحشی است، گزارش شد و وی مدعی بود که که بر اثر درگیری با پلنگ از ناحیه پیشانی و دست مجروح شده است اما در بیان چگونگی این رویداد نیز دچار تناقض‌گویی‌هایی شد که با حقیقت سنخیت چندانی نداشت.
رستمی اضافه کرد: پلنگ در حالت معمول به انسان حمله نمی‌کند اما اگر تحریک شود یا مورد اصابت گلوله شکارچیان قرار گیرد بی‌هیچ ترس و واهمه‌ای به سمت افراد حمله ور می‌شود. پس بهتر است از این کار به جد پرهیز شود.رئیس اداره نظارت بر امور حیات وحش اداره کل حفاظت محیط زیست استان زنجان اظهارکرد: کل و بز و گراز و در مواقعی نیز خرگوش‌ها، غذای دلخواه پلنگ‌ها هستند. بنابراین این جانور بسیار زیبا در کوه‌های واقع در شهرستان طارم و منطقه قره‌پشتلو شهرستان زنجان مشکلی به لحاظ وجود طعمه و شکار ندارد.
برقراری امنیت
مدیر روابط عمومی اداره کل حفاظت محیط زیست استان زنجان نیز گفت: امنیت و آرامش در زیستگاه و قلمرو پلنگ‌ها در این استان با تلاش محیط‌بانان برقرار است و امید داریم با همکاری عموم مردم هیچ خطری از جانب انسان‌ها، حیات این گونه شاخص را تهدید نکند.
امجد باقری افزود: این اداره کل برای حفاظت از این گونه جانوری، به طور مستمر زیستگاه‌های اصلی این گونه کمیاب و شاخص را زیر نظر قرار می‌دهند تا امنیت و آرامش در این زیستگاه‌ها برقرار باشد. وی اظهارکرد: منطقه شکار ممنوع خرمنه‌سر در شهرستان طارم، منطقه شکار ممنوع فیله خاصه زنجان ومنطقه حفاظت شده سرخ‌آباد در شهرستان‌های زنجان و طارم و بخشی از منطقه شکار ممنوع خراسانلو در شهرستان ابهر، زیستگاه اصلی پلنگ‌ها در این استان است و محیط‌بانان این مناطق را با دقت پایش می‌کنند.
باقری با بیان این‌که حمله پلنگ به دام‌های اهلی و انسان در این استان، بسیار کمتر اتفاق افتاده است ادامه داد: اگر زیستگاه و قلمرو این گونه جانوری مورد تهدید واقع نشود در این صورت شاهد حمله آنها به انسان‌ها و دام‌های اهلی نیز نخواهیم بود.
توصیه به گردشگران
وی یادآوری کرد: بهمن ماه ۹۶، گزارشی در خصوص حمله یک قلاده پلنگ به یک دامدار از اهالی روستای تشویر در شهرستان طارم از توابع این استان در ارتفاعات روستاهای لهنه و زرده به این اداره کل رسید. این فرد به تنهایی و به منظور تفریح و پیاده‌روی پای در قلمرو این حیوان گذاشت و مدعی بود که بر اثر هجوم پلنگ از ناحیه پیشانی و دست چپ مصدوم شده است که در بیان چگونگی این رویداد دچار تناقض‌گویی‌هایی شد.
باقری از گردشگران طبیعت و چوپانان خواست به تنهایی به مناطق صخره‌ای و دربندها که احتمال وجود جانوران درنده‌ای چون پلنگ است نروند، چراکه پا گذاشتن در قلمرو حیات وحش درنده خطر بسیار بالایی است.
کار سخت شمارش
باقری ادامه داد: با توجه به این‌که پلنگ، جانوری قلمروطلب است و به طور معمول حدود ۶۰ کیلومتر مربع را برای‌زیست خود انتخاب می‌کند، بنابراین مشاهده و شمارش تعداد دقیق آنها کاری سخت و دشوار است. پارسال، پلنگی در این 3 منطقه مشاهده نشد، اما آثار به جا مانده از این گونه جانوری، همچون ردپا و فضولات، خبر از وجود آن در زیستگاه را می‌داد که این علائم موجب دلگرمی و مسرت بود. اگر زیستگاه‌های اصلی پلنگ از وجود امنیت و طعمه لازم و کافی برخوردار باشد در این صورت، جان این گونه جانوری کمیاب و زیبا نیز مورد تهدید و خطر قرار نخواهد گرفت.
به گفته مدیر روابط عمومی اداره کل حفاظت محیط زیست استان زنجان، شکار هر قلاده پلنگ مبلغ ۸۰ میلیون تومان جریمه دارد که شکارچی متخلف به عنوان ضرر و زیان به طبیعت و حیات وحش باید به حساب محیط زیست واریز کند. درباره جنبه عمومی جرم نیز باید قاضی پرونده رأی و نظر دهد.
تعداد پلنگان مشاهده شده
مدیر روابط عمومی اداره کل حفاظت محیط زیست استان زنجان گفت: طی سال‌های ۹۲، ۹۴ و ۹۵ به ترتیب ۳، ۲ و ۳ قلاده پلنگ در مناطق شکار ممنوع خرمنه‌سر و حفاظت شده سرخ‌آباد از سوی محیط‌بانان مشاهده و با استفاده از دوربین فیلمبرداری مستند‌سازی شد. سال ۹۴ نیز لاشه یک قلاده پلنگ در منطقه حفاظت شده سرخ‌آباد زنجان یافت شد.
